ប្រែសម្រួល៖ ស-សម្បត្តិ

អត្ថបទនេះពិភាក្សាអំពីផលវិបាកដែលអាចកើតមានឡើងនៃការដកខ្លួនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចេញពីអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បន្ទាប់ពីបទបញ្ជាប្រតិបត្តិរបស់ប្រធានាធិបតី Donald Trump ដែលនឹងចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៦។ ការសម្រេចចិត្តនេះអាចរំខានយ៉ាងខ្លាំងដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងផ្នែកសុខភាពសកល ជាពិសេសក្នុងការឆ្លើយតបនឹងជំងឺរាតត្បាត និងការបង្ការជំងឺ ដោយសារសហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាអ្នករួមចំណែកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងបច្ចេកទេសធំជាងគេរបស់អង្គការ WHO។ ការព្រួយបារម្ភកាន់តែកើនឡើងដោយសារការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺផ្តាសាយបក្សីនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលអាចវិវត្តទៅជាជំងឺរាតត្បាតក្នុងចំណោមមនុស្ស។

អង្គការ WHO ពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើមូលនិធិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមានចំនួន ១៦,៣% នៃការរួមចំណែកសរុបក្នុងវដ្តថវិកាឆ្នាំ២០២២-២០២៣ លើសពីប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ដែលមាន ១០,៩%។ ការដកខ្លួននេះមិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់ហិរញ្ញវត្ថុប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងកាត់បន្ថយជំនាញបច្ចេកទេស ភាពជាអ្នកដឹកនាំសុខភាពសកល និងសមត្ថភាពឆ្លើយតបនឹងការផ្ទុះជំងឺ។ លើសពីនេះទៅទៀត វាធ្វើឱ្យខ្សោយដល់ការចរចាសម្រាប់កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីជំងឺរាតត្បាតរបស់អង្គការ WHO ដែលមានគោលបំណងកែលម្អការត្រៀមខ្លួនទប់ទល់នឹងជំងឺរាតត្បាត។

ទោះបីជាការដកខ្លួនរបស់លោក Trump ស្រដៀងនឹងការប៉ុនប៉ងកាលពីឆ្នាំ២០២០ (ដែលត្រូវបានបញ្ច្រាសដោយលោក Joe Biden នៅឆ្នាំ២០២១) ក៏ដោយ អ្នកជំនាញជឿថាវាប្រហែលជាមិនអចិន្ត្រៃយ៍ទេ។ អត្ថបទនេះលើកឡើងថា គ្មានប្រទេសណាមួយអាចគ្រប់គ្រងសុខភាពសកលតែម្នាក់ឯងបានទេ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីរបស់អង្គការ WHO ក្នុងការសម្របសម្រួលការឆ្លើយតបអន្តរជាតិ ការអនុវត្តបទបញ្ញត្តិសុខភាព និងការកំណត់ស្តង់ដារវេជ្ជសាស្ត្រ។ អង្គការ WHO បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងសមិទ្ធផលកន្លងមក ដូចជាការលុបបំបាត់ជំងឺអុតតូច តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ។

ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការរិះគន់ចំពោះអង្គការ WHO មិនត្រូវបានកំណត់ត្រឹមតែលោក Trump ប៉ុណ្ណោះទេ។ អង្គការនេះប្រឈមនឹងការទាមទារឱ្យមានការកែទម្រង់ក្នុងការអភិបាលកិច្ច ការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត និងនិរន្តរភាពមូលនិធិ។ កំណែទម្រង់ថ្មីៗរួមមានការបង្កើនការរួមចំណែកពីរដ្ឋជាសមាជិកដល់ ៥០% នៃថវិកាស្នូលត្រឹមឆ្នាំ២០៣០-២០៣១ ដើម្បីកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើការបរិច្ចាគដោយស្ម័គ្រចិត្ត ដែលជាញឹកញាប់ស្របទៅនឹងផលប្រយោជន៍របស់ម្ចាស់ជំនួយជាជាងតម្រូវការសុខភាពសកល។ ដើម្បីទប់ទល់នឹងការបាត់បង់ហិរញ្ញវត្ថុ គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់អង្គការ WHO ដូចជាយុទ្ធនាការ “មួយដុល្លារ មួយពិភពលោក” មានគោលបំណងប្រមូលមូលនិធិពីមហាជន ខណៈដែលវិធានការកាត់បន្ថយការចំណាយក៏កំពុងត្រូវបានអនុវត្តផងដែរ។

ប្រទេសចិន ទោះបីជាបានសន្យាផ្តល់មូលនិធិបន្ថែម ៣០ លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២០ បន្ទាប់ពីការផ្អាកការផ្តល់មូលនិធិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដល់អង្គការ WHO លើកដំបូងដោយលោក Trump ក៏ដោយ ក៏មិនទំនងជាអាចជំនួសសហរដ្ឋអាមេរិកជាអ្នករួមចំណែកសំខាន់បានដែរ ដោយសារតែការចូលចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះជំនួយសុខភាពទ្វេភាគី។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ ប្រទេសតូចៗដូចជាសិង្ហបុរីអាចដើរតួនាទីសំខាន់ តាមរយៈការបង្កើនការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ការផ្តល់ជំនាញបច្ចេកទេស និងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសុខភាពក្នុងតំបន់តាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់អាស៊ាន។

ជាសេចក្តីសន្និដ្ឋាន ខណៈពេលដែលការចាកចេញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបង្ហាញពីបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំមួយចំពោះអភិបាលកិច្ចសុខភាពសកល វាក៏ផ្តល់ឱកាសសម្រាប់ការកែទម្រង់ផងដែរ។ អង្គការ WHO នៅតែជាវេទិកាសំខាន់បំផុតសម្រាប់ការសម្របសម្រួលសុខភាពអន្តរជាតិ ហើយកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីពង្រឹងប្រសិទ្ធភាព និងគំរូមូលនិធិរបស់ខ្លួននឹងមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ស្ថិរភាពនាពេលអនាគតរបស់ខ្លួន៕

ប្រភព:CNA/ch